จากสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนที่เกิดขึ้นอย่างรุนแรง สหรัฐและประเทศมหาอำนาจอื่นๆ จึงออกมาตรการลงโทษรัสเซียในหลากหลายรูปแบบ โดยล่าสุดเมื่อวันที่ 11 มีนาคมที่ผ่านมา สหรัฐได้ประกาศห้ามนำเข้าเพชรจากรัสเซีย หลังจากที่ออกมาตรการคว่ำบาตรบริษัท Alrosa ผู้ผลิตเพชรรายใหญ่ของรัสเซีย และประธานเจ้าหน้าที่บริหารของบริษัท Sergey Ivanov Jr. ซึ่งเป็นบุตรชายของอดีตประธานสำนักประธานาธิบดีของปูตินให้เป็นบุคคลที่ถูกคว่ำบาตรด้วย เนื่องจาก Alrosa ไม่ใช่แค่บริษัทรัสเซียธรรมดา แต่เป็นบริษัทที่รัฐบาลรัสเซียถือครองหุ้นถึงหนึ่งในสาม ขณะที่อีกส่วนหนึ่งถือครองโดยรัฐบาลท้องถิ่นของเขตซาคา (ยาคูเตีย) ซึ่งเป็นที่ตั้งของเหมืองเพชร

            ทั้งนี้ มาตรการคว่ำบาตรดังกล่าวของสหรัฐไม่ได้ห้ามการทำธุรกรรมเป็นเงินดอลลาร์สหรัฐกับ Alrosa รวมถึงบริษัทของสหรัฐยังคงสามารถซื้อขายเพชรจากเหมืองในรัสเซียได้อย่างถูกกฎหมาย จึงไม่ส่งผลกระทบใดๆ ต่อการขายเพชรของบริษัท Alrosa จนต้องนำไปสู่การประกาศแบนการนำเข้าเพชรจากรัสเซียในที่สุด อีกทั้ง Jewelers Vigilance Committee (JVC) ก็ได้แนะนำให้ชาวสหรัฐที่ทำธุรกิจกับรัสเซียไม่ว่าในทางตรงหรือทางอ้อม ควรระมัดระวังไว้ก่อนและตรวจสอบรายชื่อจาก U.S. Office of Foreign Assets Control (OFAC) ว่ากำลังทำธุรกิจกับบริษัทที่ถูกห้ามหรือไม่ โดยให้กิจการของสหรัฐประเมินว่ามีผู้จัดหาหรือลูกค้ารายใดใช้บัญชีธนาคารที่เชื่อมโยงกับสถาบันทางการเงินที่ถูกคว่ำบาตรหรือไม่ หากเป็นเช่นนั้นให้หยุดการทำธุรกรรมใดๆ กับบัญชีดังกล่าวโดยทันที รวมทั้งสมาคม Jeweller of America ก็แนะนำให้หยุดการซื้อขายเพชร โลหะมีค่า และพลอยสีที่มีแหล่งที่มาจากรัสเซียและเบลารุส

            อย่างไรก็ตาม บริษัท Alrosa ยังดำเนินการขายเพชรก้อนโดยขอให้ลูกค้าชำระเงินเป็นเงินยูโรและเงินสกุลอื่นๆ ที่ไม่ใช่สกุลดอลลาร์สหรัฐ โดยลูกค้าที่ทำสัญญาซื้อเพชรก้อนของ Alrosa ส่วนใหญ่อยู่ในเบลเยียมหรืออินเดีย ที่สั่งซื้อผ่านการขายที่จัดขึ้นอย่างเป็นทางการระหว่างวันที่ 21 ถึง 25 กุมภาพันธ์ 2022 ซึ่งผู้ซื้อส่วนใหญ่ตัดสินใจซื้อก่อนรัสเซียจะเริ่มบุกยูเครนเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา เนื่องจากสภาวะขาดแคลนเพชรทั่วโลกกระตุ้นให้ลูกค้าเร่งซื้อเพชรก้อนมากขึ้น โดยบริษัท Alrosa ยืนยันกับคู่ค้าต่างชาติว่าจะยังคงดำเนินธุรกิจไปตามปกติ แต่การขนส่งสินค้าอาจใช้เวลานานกว่าปกติในช่วงที่มีการยกเลิกเที่ยวบิน อีกทั้งผู้บริหารของบริษัทยังมั่นใจว่า จะมีหนทางรับมือได้หาก Alrosa ถูกคว่ำบาตรทางการค้า

            ในส่วนของ Kimberley Process (KP) ที่คาดว่าจะนำมาใช้กับกรณีของเพชรจากรัสเซียนั้น ปรากฎว่า KP ได้ให้คำจำกัดความที่เฉพาะเจาะจงของเพชรแห่งความขัดแย้ง (Conflict Diamonds) ซึ่งใช้ในความหมายที่เกี่ยวข้องกับกองกำลังกบฏเท่านั้น แม้กระทั่งคำจำกัดความแบบกว้างที่มีคนอ้างกันนั้นก็ยังระบุไว้ชัดเจนว่า KP ครอบคลุมเฉพาะปัญหาและความขัดแย้งด้านสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับเพชร และเพชรก็ไม่ได้เป็นปัจจัยของความขัดแย้งในยูเครน และสุดท้ายหากจะมีการดำเนินการใดๆ เกี่ยวกับ KP ก็จะต้องได้รับการอนุมัติอย่างเป็นเอกฉันท์เสียก่อน ซึ่งไม่น่าจะเกิดขึ้นได้ในกรณีของรัสเซีย

            หากสถานการณ์การสู้รบระหว่างรัสเซีย-ยูเครนยังคงยืดเยื้อต่อไป มาตรการห้ามนำเข้าเพชรอาจขยายวงกว้างจากสหรัฐไปยังประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจรายอื่นๆ ซึ่งนั่นย่อมไม่เป็นผลดีต่อตลาดการค้าเพชรโลก เพราะปริมาณเพชรที่ไหลเวียนในตลาดโลกอาจไม่เพียงพอกับอุปสงค์การบริโภค ทำให้เกิดการขาดแคลนอุปทานเพชรก้อนในตลาดและส่งผลให้ระดับราคาของเพชรเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากเพชรก้อนทั่วโลกราวร้อยละ 30 นั้นมาจากเหมืองเพชรในรัสเซีย ซึ่งเพชรก้อนในรัสเซียกว่าร้อยละ 90 ก็มาจากเหมืองเพชรของ Alrosa ผู้ผลิตรายใหญ่นั่นเอง