ในช่วงที่ผ่านสหรัฐฯ ได้ดำเนินการใช้มาตรการภาษีมาตอบโต้ประเทศคู่ค้าหลายประเทศโดยไม่เลือกว่าเป็นประเทศที่อยู่ฝั่งเดียวกันหรือฝั่งตรงข้ามก็ตาม ด้วยแนวทางการขึ้นภาษีเป็นเท่าตัวกับสินค้าที่สหรัฐฯ เสียเปรียบ คาดว่าจะทำให้การขาดดุลการค้าลดลงและจะทำให้อเมริกากลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง

        เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2568 ที่ผ่านมา อัตราภาษีเหล็กและอะลูมิเนียมนำเข้าสหรัฐฯ ได้ปรับขึ้นจาก 10% เป็น 25% การบังคับใช้ดังกล่าวอ้างว่า มีเป้าหมายเพื่อฟื้นฟูอุตสาหกรรมเหล็กและอะลูมิเนียมภายในประเทศ ในการนำเข้าเหล็กส่วนใหญ่มาจากแคนาดา (23%) บราซิล (16%) และเม็กซิโก (12%) เป็นหลัก ขณะที่อะลูมิเนียม 58% นำเข้าจากแคนาดา รวมทั้งหลายประเทศในยุโรปอย่างเยอรมนี อิตาลี และสเปน ซึ่งเป็นผู้ส่งออกสินค้าดังกล่าวได้รับผลด้วยเช่นกัน

        การตัดสินใจดังกล่าวนำมาสู่การตอบโต้กลับ โดยทางแคนาดาได้ออกมาตรการตอบโต้ด้วยการขึ้นภาษีสินค้าหลายรายการจากสหรัฐฯ ในอัตรา 25% เช่นเดียวกัน มีผลตั้งแต่วันที่ 13 มีนาคม 2568 ในรายการสินค้าดังกล่าวนั้น มีรายการที่เกี่ยวข้องกับอัญมณีและเครื่องประดับรวมอยู่ด้วย ได้แก่ ทองคำ (7108), แพลทินัม (7110), เศษและของที่ใช้ไม่ได้ทำด้วยโลหะมีค่าหรือโลหะที่หุ้มติดด้วยโลหะมีค่า, (7112) ของทำด้วยไข่มุกธรรมชาติหรือไข่มุกเลี้ยงทำด้วยรัตนชาติหรือกึ่งรัตนชาติ (7116) และเครื่องประดับเทียม (7117) ทั้งนี้ มาตรการดังกล่าวจะมีผลต่อไปจนกว่าสหรัฐฯ จะยกเลิกภาษีเหล็กและอะลูมิเนียมที่นำเข้าจากแคนาดา

        ขณะที่ฝั่งสหภาพยุโรปเตรียมพร้อมจะใช้มาตรการตอบโต้กับสินค้านำเข้าจากสหรัฐฯ คิดเป็นมูลค่าสูงถึง 260,000 ล้านยูโร (ราว 284,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ซึ่งเทียบเท่ากับมูลค่าทางเศรษฐกิจของภาษีที่สหรัฐฯ เรียกเก็บจากการนำเข้าสินค้าจากสหภาพยุโรป ตามการเปิดเผยของสหภาพยุโรป สินค้าที่อยู่ในรายการขึ้นภาษีตอบโต้สหรัฐฯ รวมถึงเพชรที่ไม่ใช้ในทางอุตสาหกรรม เพชรเจียระไน พลอยเนื้อแข็งเจียระไน โลหะเงิน แพลทินัม พาลาเดียม และเครื่องประดับเทียมด้วย อย่างไรก็ตาม สหภาพยุโรปได้ระบุว่าพร้อมที่จะเจรจาร่วมกับสหรัฐฯ เพื่อหาทางออกสำหรับทั้งสองฝ่ายในการลดหรือยกเลิกภาษีที่เรียกเก็บในสงครามการค้าครั้งนี้

 ภาพประกอบจาก Rapaport

สงครามการค้าที่กำลังขยายตัวนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเปราะบางของระบบการค้าโลกในปัจจุบัน เมื่อนโยบาย "อเมริกาต้องมาก่อน" ของประธานาธิบดีทรัมป์กลับมาอีกครั้งในช่วงต้นปี 2568 การขึ้นภาษีเหล็กและอะลูมิเนียมเป็น 25% ได้สร้างปฏิกิริยาลูกโซ่จากพันธมิตรทางการค้าที่สำคัญอย่างแคนาดาและสหภาพยุโรป แม้ว่าสหรัฐฯ จะเชื่อว่ามาตรการปกป้องอุตสาหกรรมภายในประเทศจะช่วยลดการขาดดุลการค้าและฟื้นฟูเศรษฐกิจ แต่ผลกระทบระยะยาวของสงครามการค้านี้อาจสร้างความเสียหายต่อทุกฝ่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพิจารณาถึง

        ห่วงโซ่อุปทานโลกที่มีความเชื่อมโยงกันอย่างซับซ้อนมีความเชื่อมโยงกับไทย เนื่องจากทั้งสองคู่กรณีล้วนเป็นตลาดใหญ่ในการนำเข้าอัญมณีและเครื่องประดับทั้งสินค้ากึ่งสำเร็จรูปและสำเร็จรูป หากภาษีสูงขึ้นการบริโภคในคู่กรณีทั้งสองย่อมลดลง ซึ่งจะกระทบต่อการสั่งซื้อจากไทยที่จะลดลงตามไปด้วยเช่นกัน

จัดทำโดย นายพุทธิพร วิชัยดิษฐ

สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) 

มีนาคม 2568