อุตสาหกรรมอัญมณีโลกกำลังก้าวสู่ยุคใหม่ของ “ความโปร่งใสและความเชื่อมั่น” เมื่อดีไซเนอร์ระดับไฮเอ็นจิวเวลรีชาวสวิตเซอร์แลนด์ Suzanne Syz กลายเป็นผู้บุกเบิกคนแรกที่นำผลงานอัญมณีไฮเอ็นกว่า 1,001 ชิ้นเข้าสู่ระบบบล็อกเชนทั้งหมด นับเป็นสัญลักษณ์สำคัญที่สะท้อนว่าผู้บริโภคระดับบนกำลังให้ความสำคัญกับ ความหรูหราที่ต้องตรวจสอบได้ ซึ่งเทคโนโลยีบล็อกเชนถูกเลือกมาเป็นคำตอบด้านความเชื่อถือ ความโปร่งใส และความปลอดภัยของข้อมูลอย่างแท้จริง

ภาพจาก https://rapaport.com/

        Syz ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนจาก Origyn Foundation ซึ่งออกแบบมาเพื่อลดปัญหาสินค้าปลอมในตลาดหรูหรา ระบบนี้จะออกใบรับรองดิจิทัลที่ไม่สามารถแก้ไขได้สำหรับผลงานทุกชิ้น โดยบันทึกข้อมูลครบตั้งแต่แหล่งที่มา ประวัติผู้ครอบครองทุกคน ไปจนถึงรายละเอียดสำคัญของอัญมณี ทำให้ลูกค้าตรวจสอบความถูกต้องได้ทันที เทรนด์นี้ชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนว่า “ข้อมูล” กำลังกลายเป็นส่วนสำคัญของมูลค่าเครื่องประดับ ไม่ต่างจากดีไซน์หรือวัสดุที่ใช้เลยทีเดียว

        กระแสนี้ไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะดีไซเนอร์รายเดียวเท่านั้น เพราะผู้เล่นรายใหญ่ในอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับอย่าง De Beers (ระบบ Tracr) และ World Gold Council (Gold Bar Integrity Programme) ต่างพัฒนาบล็อกเชนเพื่อติดตามเส้นทางการผลิตเช่นกัน แสดงให้เห็นว่าการตรวจสอบย้อนกลับกำลังกลายเป็นมาตรฐานใหม่ของสินค้าหรูหราทั่วโลก ในอนาคต “digital twin” หรือสำเนาเสมือนจริงของเครื่องประดับแต่ละชิ้นอาจถูกใช้เพื่อยืนยันกรรมสิทธิ์ในการซื้อขายข้ามประเทศ โดยไม่ต้องพึ่งเอกสารที่เป็นกระดาษอีกต่อไป

แหวน La Vie en Rose ประดับทูร์มาลีนสีชมพูอมม่วง

ของ Suzanne Syz

        สำหรับผู้ส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับของไทย นี่คือโอกาสสำคัญ เนื่องจากประเทศไทยเป็นฐานการผลิตและส่งออกที่มีชื่อเสียงเรื่องแรงงานฝีมือและการออกแบบ แต่ยังเผชิญกับความท้าทายเรื่องความโปร่งใสของซัพพลายเชน การนำระบบบล็อกเชนมาใช้ตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำจะช่วยเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทยให้มีมาตรฐานเดียวกับผู้เล่นระดับโลก สร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ซื้อในตลาดสหรัฐฯ จีน ยุโรป และกลุ่มลูกค้าระดับบน ซึ่งให้ความสำคัญกับที่มาของอัญมณี รวมถึงประเด็นด้านจริยธรรมและความยั่งยืนมากขึ้นทุกปี

        อีกด้านหนึ่ง ระบบบล็อกเชนยังช่วยผู้ประกอบการไทยป้องกันปัญหาการปลอมแปลงสินค้า ซึ่งเป็นความเสี่ยงสำคัญของตลาดอัญมณี และยังสามารถใช้เป็นจุดขายใหม่ เช่น “สินค้าไทยแท้ 100% พร้อมใบรับรองดิจิทัลตรวจสอบได้” ทำให้แบรนด์ขนาดกลางและเล็กของไทยมีโอกาสแข่งขันกับแบรนด์ต่างประเทศได้ดีขึ้น อีกทั้งยังช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้สินค้า โดยเฉพาะงานออกแบบเฉพาะตัว (artisanal jewelry) และงานที่ต้องการเล่าเรื่องราว (storytelling jewelry)

        ท้ายที่สุด การเคลื่อนไหวของ Suzanne Syz เป็นการส่งสัญญาณชัดเจนต่อผู้ประกอบการทั่วโลกว่า อนาคตของอุตสาหกรรมอัญมณีจะผสานเข้ากับเทคโนโลยีอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ สำหรับไทย นี่คือเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการเริ่มทดลองพัฒนาระบบยืนยันตัวตนดิจิทัลของสินค้า หรือสร้างความร่วมมือกับแพลตฟอร์มบล็อกเชนที่เชื่อถือได้ เพื่อยกระดับมาตรฐานสู่ระดับสากล การก้าวก่อน จะทำให้ผู้ประกอบการไทยมีแต้มต่อในตลาดที่แข่งขันสูง และพร้อมรับความเปลี่ยนแปลงของผู้บริโภครุ่นใหม่ที่ต้องการ “ความงามที่พิสูจน์ได้” ไม่ใช่แค่ความสวยงามเพียงอย่างเดียว

จัดทำโดย นางสาววาสนา สมเนตร์

สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)

 ธันวาคม 2568

------------------------------------

ข้อมูลอ้างอิง

The First High-Jewelry Archive Backed Up by Blockchain, Available at https://rapaport.com/magazine-article/the-first-high-jewelry-archive-backed-up-by-blockchain/