มนต์เสน่ห์แห่งจันทรา
ภาพจาก: Pinterest
“จันทร์เอ๋ยจันทร์เจ้า ขอข้าวขอแกง ขอแหวนทองแดง ผูกมือน้องข้า...” บทกลอนคุ้นหูที่เราท่องจำจนขึ้นใจมาตั้งแต่ครั้งเป็นเด็ก มีเนื้อหากล่าวถึงการขอพรจากพระจันทร์ ซึ่งนอกจากกลอนบทนี้ ยังมีการเอ่ยถึงพระจันทร์ในบริบทต่างๆ อีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นบทกวี บทเพลง ภาพยนต์ หรืองานศิลปะ รวมไปถึงตำนานและความเชื่อต่างๆ ทั้งในเรื่องของศาสนา และความรัก เหล่านี้ล้วนเป็นเหตุผลที่ว่าเหตุใดพระจันทร์จึงมีความสำคัญกับมนุษย์มาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ พระจันทร์ยังมีส่วนสำคัญในความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์อีกด้วย
พระจันทร์กับความเชื่อ
ตัวอย่างความเชื่อของผู้คนที่มีต่อดวงจันทร์ ได้แก่ ชาวเมารี ชนเผ่าพื้นเมืองของนิวซีแลนด์เชื่อว่าพระจันทร์คือดินแดนแห่งความตาย หรือความเชื่อของชาวฮินดูที่ว่าเมื่อมีผู้เสียชีวิต ดวงวิญญาณของผู้นั้นจะเดินทางขึ้นไปสู่ดวงจันทร์เพื่อรอเวลากลับมาเกิดใหม่ ขณะที่ชาวกรีกโบราณเชื่อว่าพระจันทร์คือสัญลักษณ์ของอาร์เทมีส (Artemis) เทพีแห่งความรัก และการล่าสัตว์
ชาวจีนคือชนชาติหนึ่งที่ให้ความสำคัญกับพระจันทร์ ดังจะเห็นได้จากประเพณีและธรรมเนียมการไหว้พระจันทร์ที่มีมาอย่างยาวนาน เป็นธรรมเนียมการบูชาพระจันทร์เพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคล เสริมโชคลาภวาสนาให้แก่ตนเองและครอบครัว เทศกาลนี้จะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ตามปฎิทินทางจันทรคติของชาวจีน
สร้อยคอและจี้ที่ได้รับแรงบันดาลใจการออกแบบจากพระจันทร์ ตกแต่งด้วยมุกดาหาร เพชร และไพลิน บนตัวเรือนแพลทินัม
เครื่องประดับโดย: Tiffany & Co.
จี้รูปพระจันทร์เสี้ยว ทำจากทองคำ 18 กะรัต ประดับเพชรและไพลิน
ภาพจาก: Pinterest
พระจันทร์กับความสำคัญทางศาสนา
แต่ไหนแต่ไรมา พระจันทร์มีบทบาทสำคัญเป็นอย่างยิ่งต่อวงการศาสนา ด้วยทุกศาสนาล้วนแต่มีสิ่งที่เรียกว่า “ปฏิทินทางจันทรคติ” ซึ่งถูกใช้เป็นตัวกำหนดวันสำคัญทางศาสนา เช่น วันวิสาขบูชา1 วันสำคัญของชาวพุทธ ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 หรือวันอีสเตอร์2 ของชาวคริสต์ ซึ่งกำหนดให้ตรงกับวันอาทิตย์แรกหลังคืนพระจันทร์วันเพ็ญในเดือน 4 และการให้พระจันทร์เป็นตัวกำหนดเดือนรอมฎอน3 เดือนศักดิ์สิทธิ์ของชาวมุสลิม เป็นต้น
พระจันทร์กับความหมายในเชิงสัญลักษณ์
ด้วยความที่พระจันทร์ไม่เคยหยุดนิ่ง มันเปลี่ยนรูปลักษณ์ไปในทุกค่ำคืน ตั้งแต่เป็นพระจันทร์เต็มดวง แล้วจึงค่อยๆ เว้าแหว่งไปทีละน้อยจนหายไปทั้งดวงก่อนจะกลับมาเต็มดวงอีกครั้ง ในทางสัญลักษณ์วิทยาจึงให้พระจันทร์มีความหมายที่สื่อถึงวัฎจักร การเปลี่ยนแปลง และการถือกำเนิดขึ้นใหม่ นอกจากนี้ พระจันทร์ยังสื่อความหมายถึงผู้หญิงได้อีกด้วย
สร้อยข้อมือตกแต่งด้วยมุกดาหาร (Moonstone)
ภาพจาก: Pinterest
พระจันทร์กับวิทยาศาสตร์
ในทางวิทยาศาสตร์ ดวงจันทร์คือ ดาวบริวารดวงเดียวของโลก แม้จะเป็นเพียงดาวเคราะห์ที่ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง แต่มันมีความสำคัญต่อวงการวิทยาศาสตร์ เพราะนอกจากมีผลกับปรากฎการณ์การขึ้น-ลงของระดับน้ำแล้ว ดวงจันทร์ยังเป็นสถานที่นอกโลกแห่งแรกที่มนุษย์เดินทางไปถึง เมื่อยานอพอลโล 11 ได้นำนักบินอวกาศร่อนลงจอดและฝากรอยเท้าไว้บนดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 1969
แจ็คกี้กับต่างหูพระจันทร์
ห้าปีหลังจากที่จอห์น เอฟ. เคนเนดี้ อดีตประธานาธิบดีคนที่ 35 ของสหรัฐฯ เสียชีวิตจากการถูกลอบสังหาร แจ็คเกอลีน เคนเนดี้ อดีตสุภาพสตรีหมายเลขหนึ่ง ในวัย 39 ปี ได้สมรสครั้งใหม่กับอริสโตเติล โอนาซิส
นักธุรกิจและมหาเศรษฐีชาวกรีกผู้มีอายุมากกว่าเธอถึง 20 ปี
ชีวิตสมรสครั้งใหม่ของแจ๊คเกอลีน หรือแจ็คกี้เต็มไปด้วยความสมบูรณ์ ด้วยอริสโตเติลมีทุกอย่างและพร้อมที่จะบันดาลให้กับเธอราวกับเนรมิตได้ ไม่ว่าจะเป็นเงินทอง คฤหาสน์ เรือยอร์ช หรือเครื่องประดับ โดยในปี 1969 อริสโตเติลได้มอบต่างหูทองคำ 18 กะรัต รูปทรงพระจันทร์ (ต่อมาต่างหูคู่นี้ถูกเรียกว่า Apollo) ออกแบบและผลิตโดย LALAoUNIS ผู้ผลิตเครื่องประดับชั้นนำในประเทศกรีซ ซึ่งเขาได้สั่งทำขึ้นเนื่องใน 2 โอกาสพิเศษคือ เพื่อมอบเป็นของขวัญครบรอบวันเกิดปีที่ 40 ของภรรยาสาว และเพื่อร่วมเฉลิมฉลองเหตุการณ์ครั้งประวัติศาสตร์แห่งมวลมนุษยชาติ เมื่อยานอพอลโล 11 ได้พามนุษย์เดินทางไปเหยียบพื้นดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นครั้งแรกอีกด้วย
ต่างหู Apollo ของแจ็คเกอลีน เคนเนดี้
ภาพจาก: Sotheby’s
อริสโตเติล โอนาซิส เสียชีวิตเมื่อปี 1975 แจ็คกี้และลูกทั้งสองของเธอจึงได้ย้ายกลับมาพำนักในมหานครนิวยอร์กเป็นการถาวร เธอเสียชีวิตอย่างสงบเมื่อปี 1994 ต่อมาในปี 1996 เหล่าทายาทได้นำสิ่งของต่างๆ ของเธอออกประมูลกับบริษัท Sotheby’s ไม่ว่าจะเป็นเครื่องแต่งกาย งานศิลปะ และเครื่องประดับ ซึ่งต่างหู Apollo คือหนึ่งในทรัพย์สินที่ถูกนำออกประมูล โดยมีผู้ประมูลไปในราคาที่สูงถึง 112,500 เหรียญสหรัฐ
ข้อมูลอ้างอิง
1. วันวิสาขบูชา คือวันที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน
2. วันอีสเตอร์ คือวันที่ระลึกถึงการฟื้นคืนพระชนม์ของพระเยซู
3. เดือนรอมฎอน คือเดือนแห่งการถือศีลอดของชาวมุสลิม
-----------------------------------------------------
ข้อมูลอ้างอิง
1. The Adventurine. The Story Behind Jackie Kennedy’s Moon Earrings. Retrieved on 8 April 2020 from https://theadventurine.com/culture/jewelry-history/the-story-behind-jackie-kennedys-moon-earrings/
2. Learn Religions. 16 February 2020. Lunar Folklore: Myths and Legends of the Moon. Retrieved on 8 April 2020 from https://www.learnreligions.com/lunar-folklore-2562381
3. ASKC Cosmic Messenger. December 2004. Our nearest neighbor: Part II. Retrieved on 8 April 2020 from http://www.lunar-occultations.com/rlo/moon2.pdf
4. ศูนย์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โลกและดาราศาสตร์. ดวงจันทร์. เข้าถึงเมื่อ 8 เมษายน 2563 จาก http://www.lunar-occultations.com/rlo/moon2.pdf