เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2568 ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้ลงนามออกคำสั่งฝ่ายบริหาร เพื่อยกเว้นภาษีนำเข้าที่เป็น ภาษีตอบโต้ (reciprocal tariff) สำหรับประเทศที่ทำข้อตกลงการค้าแบบต่างตอบแทน และอัตราภาษีที่กำหนดตาม กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติ มาตรา 232 โดยครอบคลุมสินค้ากว่า 45 ประเภท คำสั่งนี้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน 2568 เป็นต้นไป

สินค้าที่อยู่ในขอบเขตการยกเว้นภาษีนำเข้า ได้แก่ โลหะและแร่สำคัญ เช่น นิกเกิล และ ทองคำ สารประกอบในยา เช่น lidocaine สารเคมีต่างๆ กราไฟต์ แม่เหล็กนีโอไดเมียม หลอด LED และสินค้าอื่น ๆ ที่สหรัฐฯ ผลิตไม่เพียงพอ หรือ ไม่สามารถผลิตได้เองในปริมาณที่ต้องการ

สำหรับเงื่อนไขการได้รับสิทธิ์ยกเว้นภาษี คือ ประเทศคู่ค้าต้อง ทำข้อตกลงการค้าต่างตอบแทนกับสหรัฐฯ โดยจะพิจารณาจาก ขอบเขตและมูลค่าทางเศรษฐกิจของข้อตกลง และ ผลประโยชน์แห่งชาติของสหรัฐฯ นักวิเคราะห์มองว่านโยบายนี้เป็นส่วนหนึ่งของแผนการค้าของทรัมป์ ซึ่งใช้ทั้งการขึ้นภาษี และ การผ่อนคลายภาษี เป็นเครื่องมือในการปรับโครงสร้างการค้าโลก ลดการขาดดุลการค้า และเพิ่มอำนาจการเจรจาของสหรัฐฯ

นอกจากนี้ สหรัฐฯ ยังมีรายชื่อสินค้าที่สหรัฐฯ อาจจะยกเว้นการเก็บภาษี reciprocal tariff ให้เมื่อมีการเจรจาทางการค้าที่เป็นที่พอใจของสหรัฐฯ ซึ่งรายชื่อสินค้าเหล่านี้อยู่ใน Potential Tariff Adjustment for Aligned Partners (PTAAP) Annex III

สหรัฐฯ ยังได้ระบุรายชื่อสินค้าที่ อาจได้รับการยกเว้นภาษีตอบแทน หากมีการเจรจาทางการค้าที่สหรัฐฯ พอใจ รายการนี้อยู่ใน Potential Tariff Adjustment for Aligned Partners (PTAAP) Annex III

    • หากประเทศคู่ค้าต้องการลดภาษีตอบแทนสำหรับสินค้าบางรายการหรือทั้งหมดในภาคผนวกนี้ ประเทศนั้นต้องทำข้อตกลงกับสหรัฐฯ ที่ช่วยบรรเทาปัญหาการขาดดุลการค้า

    • ประธานาธิบดีจะพิจารณาระดับความมุ่งมั่นของประเทศคู่ค้าในการ แก้ไขปัญหาการค้าของสหรัฐฯ และปัจจัยอื่น ๆ ก่อนตัดสินว่าสินค้าใดในภาคผนวกจะได้รับสิทธิ์ลดภาษี

    • การดำเนินการตามข้อตกลงเหล่านี้ถูกมอบหมายให้เจ้าหน้าที่ระดับสูง เช่น รัฐมนตรีพาณิชย์สหรัฐฯ และ ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ เป็นผู้รับผิดชอบดำเนินการต่อไป

        การยกเว้นภาษีนำเข้ากว่า 45 รายการของสหรัฐฯ เริ่ม 8 กันยายน 2568 ช่วยให้โลหะมีค่าและทองคำบางประเภทที่ใช้เป็นวัตถุดิบสำคัญของอัญมณีและเครื่องประดับไทยเข้าสู่ตลาดสหรัฐฯ ได้โดยไม่ถูกเก็บภาษี ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตลดลง เพิ่มความสามารถในการแข่งขัน และทำให้สินค้าไทยตั้งราคาขายได้ดีกว่าหรือได้กำไรมากขึ้น นอกจากนี้ยังเปิดโอกาสให้ผู้ผลิตไทยขยายส่วนแบ่งตลาดในสหรัฐฯ และดึงดูดความสนใจจากผู้ค้าปลีกและผู้บริโภคที่มองหาสินค้าคุณภาพในราคาที่คุ้มค่า

ผู้ประกอบการไทยควรปรับกลยุทธ์ด้านราคาและการตลาดให้สอดคล้องกับต้นทุนที่ลดลง และใช้โอกาสนี้สร้างความร่วมมือกับพันธมิตรทางธุรกิจในสหรัฐฯ เพื่อเพิ่มการส่งออก รวมถึงติดตามนโยบายการค้าของสหรัฐฯ อย่างใกล้ชิด เพราะเงื่อนไขอาจเปลี่ยนแปลงในอนาคต ควรเตรียมแผนสำรองและขยายตลาดไปยังประเทศอื่นเพื่อกระจายความเสี่ยงด้วย

จัดทำโดย นางสาววาสนา สมเนตร์

สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)

11 กันยายน 2568