แมว สัตว์เลี้ยงแสนรักที่เปรียบเสมือนสมาชิกในครอบครัวของใครหลายคน เป็นเวลาหลายพันปีมาแล้วที่มนุษย์และแมวมีความผูกพันกันอย่างใกล้ชิด มันเป็นสัตว์ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต วัฒนธรรม และความเชื่อต่างๆ ทั้งในแง่ดีและร้ายของมนุษย์ทั่วทุกมุมโลก 

            ชาวอียิปต์คือชนชาติแรกๆ ที่มีความผูกพันกับแมวเป็นอย่างมาก ทั้งในฐานะสัตว์เลี้ยง และสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ชาวไอยคุปต์โบราณนับถือและบูชาแมว อันเนื่องมาจากแมวเป็นตัวแทนของเทพีบาสเตต (Bastet) เทพีผู้มีศีรษะเป็นแมวบนกายของสตรี เป็นเทพแห่งความรัก และความอุดมสมบูรณ์ และเมื่อแมวเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์มันจึงได้รับการคุ้มครองเป็นอย่างดี ถึงขนาดที่มีกฎหมายห้ามทำร้ายแมวโดยเด็ดขาด ผู้ใดละเมิดกฎหมายนี้จะต้องได้รับโทษถึงชีวิต นอกจากนี้ หากแมวที่เลี้ยงไว้ตายลงสมาชิกทุกคนในครอบครัวจะต้องโกนผมเพื่อเป็นการไว้ทุกข์ให้กับแมว ทั้งยังต้องทำมัมมี่แมวเพื่อให้แมวมีชีวิตอันเป็นนิรันดร์อีกด้วย

รูปหล่อแมวเพศเมียตัวแทนของเทพีบาสเตต ตามความเชื่อของชาวอียิปต์โบราณ

ภาพจาก: Smithsonian

มัมมี่แมวที่ถูกขุดพบในปิระมิดและสุสานของชาวอียิปต์โบราณ

ภาพจาก: The British Museum

            นอกจากจะบูชาแมวแล้ว ชาวอียิปต์โบราณยังอาศัยประโยชน์จากสัญชาตญาณการเป็นสัตว์นักล่าของมันด้วยการให้พวกมันช่วยกำจัดหนูและงู ซึ่งสัตว์ทั้งสองชนิดนี้ถือเป็นภัยคุกคามต่ออาหาร ผลผลิตทางการเกษตร รวมถึงวิถีชีวิตของชาวอียิปต์ 

            ญี่ปุ่นเป็นอีกชาติหนึ่งที่มีความผูกพันและให้ความสำคัญกับแมวเป็นอย่างมาก ชาวญี่ปุ่นเชื่อว่า แมวคือสัญลักษณ์แห่งความโชคดีที่จะช่วยชักนำโชคลาภเงินทองมาสู่ผู้เป็นเจ้าของ ดังนั้น ภาพของแมวกวักนำโชคจึงเป็นสิ่งคุ้นตาที่พบเห็นได้ทั่วไป

            ความเชื่อที่เกี่ยวกับแมวยังไม่หมดเพียงเท่านั้น ด้วยมีความเชื่อว่าแมวเป็นสัตว์ที่มี 9 ชีวิต มันจึงเป็นสัญลักษณ์ของการถือกำเนิดใหม่ ทำให้มีคนจำนวนหนึ่งเชื่อว่าการพกเครื่องรางหรือสัญลักษณ์รูปแมวติดตัวจะช่วยให้แคล้วคลาดจากอันตรายและทำให้มีอายุยืนยาว

            อย่างไรก็ตาม ความเชื่อที่เกี่ยวกับแมวในด้านมืดก็มีเช่นกัน ตัวอย่างเช่น เมื่อครั้งเกิดความเชื่อเรื่องลัทธิแม่มดขึ้นในยุโรปยุคกลาง ผู้คนเชื่อกันว่าแมวคือตัวแทนของความชั่วร้าย มันสามารถติดต่อกับภูตผีวิญญาณ อีกทั้งยังเป็นสัตว์เลี้ยงของเหล่าพ่อมดแม่มดอีกด้วย ด้านชนเผ่าพื้นเมืองอเมริกันบางเผ่าเชื่อว่าแมวมีพลังวิเศษที่สามารถสาปมนุษย์ได้ และในบางประเทศหรือแม้แต่ในสังคมไทยเองก็มีเชื่อความเชื่อว่าแมว (โดยเฉพาะแมวดำ) จะนำมาซึ่งความโชคร้าย เป็นต้น

เข็มกลัดรูปแมวทำจากทอง 18 กะรัต ประดับด้วยอเมโซไนท์และทับทิม

เครื่องประดับโดย: Cartier

สร้อยคอและจี้รูปแมวประดับเพชร บนตัวเรือนทองชมพู 10 กะรัต

เครื่องประดับโดย: Zales

เข็มกลัดเงินรูปแมว

เครื่องประดับโดย: Tiffany & Co.

            เมื่อกาลเวลาผ่านไป มุมมองของมนุษย์ที่มีต่อแมวก็เปลี่ยนตาม จากสัตว์ศักดิ์สิทธิ์แห่งการเคารพบูชา ผู้ปกป้องผลประโยชน์ทางการเกษตร สัตว์นำโชค หรือตัวแทนแห่งความชั่วร้าย มาสู่สัตว์เลี้ยงขี้อ้อนแสนน่ารักน่าเอ็นดูที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากหลงรักและตกเป็นทาสของเจ้านายขนฟูอย่างถอนตัวไม่ขึ้น 

            ปัจจุบัน มีสินค้าจำนวนมากที่ออกแบบมาโดยได้รับแรงบันดาลใจมาจากเจ้าเหมียว และไม่ว่าผู้บริโภคจะเลือกซื้อบนพื้นฐานของความชอบ หรือความเชื่อก็ตาม ที่สุดแล้วย่อมเป็นที่ถูกใจเหล่าทาสแมวอย่างแน่นอน